15 กันยายน 2550

สื่อการเรียนการสอน

หน่วยที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสื่อการเรียนการสอน
........1.1 ความหมาย ประเภท ของสื่อการเรียนการสอน
หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ผู้สอนและผู้เรียนนำมาใช้ในการเรียนการสอน เพื่อช่วยให้กระบวนการเรียนรู้ดำเนินไปสู่เป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ
........1.2 คุณค่า และประโยชน์ของสื่อการเรียนการสอน
ประเภทของสื่อการสอน
แนวคิดเกี่ยวกับการจัดประเภทสื่อการสอนนั้นมีหลากหลาย ในที่นี้จะพิจารณาจัดกลุ่มการแบ่งประเภทของสื่อการสอนเป็น 2 มุมมอง ดังนี้
ก. การจัดประเภทตามระดับประสบการณ์การเรียนรู้ที่ผู้เรียนได้รับจากสื่อการสอน
ข. การจัดประเภทตามลักษณะของสื่อหรือวิธีการใช้งานสื่อการสอน
หลักการใช้สื่อการสอน
การที่ผู้สอนจะนำสื่อการสอนมาใช้ในการเรียนการสอน เพื่อจัดประสบการณ์ให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพตามวัตถุประสงค์นั้น มีหลักการที่ผู้สอนควรมีความเข้าใจในการใช้สื่อการสอน ซึ่งแบ่งหลักการออกเป็น 4 ขั้นตอนตามช่วงเวลาของการใช้สื่อการสอนดังนี้
1. การวางแผน (Planning)
2. การเตรียมการ (Preparation)
3. การนำเสนอสื่อ (Presentation)vvv
4. การติดตามผล (Follow - up)
จิตวิทยาการรับรู้ (Perception)
การรับรู้ เป็นเหตการณ์ความรู้สึกที่เป็นผลจากกิจกรรมของเซลล์ประสาทสมอง เป็นลักษณะหนึ่งของจิต ไม่ใช่จิตทั้งหมด จัดเป็นประเภทอสสาร สามารถ Observe หรือ Experienceได้ด้วยวิธีพินิจภายใน(Introspection)
........2.2
จิตวิทยาการเรียนรู้
........2.3 จิตวิทยาพัฒนาการหน่วยที่ 3 การสื่อสาร
........3.1 ความหมายและองค์ประกอบของการสื่อสาร
การสื่อสาร (Communication) หมายถึง กระบวนการส่งข่าวสารข้อมูลจากผู้ส่งข่าวสารไปยังผู้รับข่าวสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อชักจูงให้ผู้รับข่าวสารมีปฏิกริยาตอบสนองกลับมา โดยคาดหวังให้เป็นไปตามที่ผู้ส่งต้องการ
........3.2
รูปแบบของการสื่อสาร
รูปแบบของการสื่อสาร แบ่งได้เป็น 2 รูปแบบ คือ
1.การสื่อสารทางเดียว (One - Way Communication)
องค์ประกอบที่สำคัญในการเรียนการสอนคือสิ่งที่ครูมักนำไปประกอบการเรียนการสอนนั่นก็คือ สื่อการสอนนั่นเอง สื่อการสอนนับว่ามีประโยชน์มากเพราะสื่อการสอนเปรียบเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้ผู้เรียนได้เข้าใจในเนื้อหาและได้เห็นภาพได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้นมากกว่าที่ครูผู้สอนจะสอนโดยการมาบรรยายหรือสอนตามเนื้อหา โดยไม่มีอุปกรณ์ช่วยสอนเลย
ลักษณะการออกแบบที่ดี (Characteristics of Good Design)
1.ควรเป็นการออกแบบที่เหมาะสมกับความมุ่งหมายของการนำไปใช้
2. ควรเป็นการออกแบบที่มีลักษณะง่ายต่อการทำความเข้าใจ การนำไปใช้งานและกระบวนการผลิต
3. ควรมีสัดส่วนที่ดีและเหมาะสมตามสภาพการใช้งานของสื่อ
4. ควรมีความกลมกลืนของส่วนประกอบ ตลอดจนสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมของการใช้และการผลิตสื่อชนิดนั้น
........4.3
การสร้างแบบจำลองการออกแบบสื่อการเรียนการสอน

วัสดุกราฟิกจะหมายถึงวัสดุใด ๆ ซึ่งแสดงความจริง แสดงความคิดอย่างชัดเจน โดยใช้ภาพวาด ภาพเขียน และอักษรข้อความรวมกัน ภาพวาดอาจจะเป็น แผนภาพ ( Diagram ) ภาพสเก็ต ( Sketch ) หรือแผนสถิติ ( Graph ) หรืออาจเป็นคำที่ใช้เป็นหัวเรื่อง ( Title ) คำอธิบายเพิ่มเติมของแผนภูมิ แผนภาพ แผนสถิติ และภาพโฆษณา อาจวาดเป็นการ์ตูนในรูปแบบหรือประเภทต่างๆ ภาพสเก็ต สัญลักษณ์ และภาพถ่าย สามารถใช้เป็นวัสดุกราฟิกเพื่อสื่อความหมายในเรื่องราวที่แสดงข้อเท็จจริงต่าง ๆได้
สีและการใช้สี ความเข้าใจในเรื่องของสีเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยให้งานออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์มีความสดใสสวยงาม น่าสนใจ และมีบทบาทในการสื่อความหมายได้อย่างถูกต้อง เหมาะและมีคูณภาพอีกด้วย ดั้งนั้น การเลือกใช้สีควรจะได้ศึกษาให้มีความรู้ความเข้าใจเพื่อที่จะได้นำสีไปใช้ประกอบในงานออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์ เพื่อให้งานนั้นสามารรถตอบสนองได้ตรงตามจุดประสงค์มากที่สุดซึ่งแต่ละสีให้ความรู้สึกอารมณ์แกjผู้ดูต่างๆ กันออก ไป เช่น
สีขาว ทำให้เกิดความรู้สึกบริสุทธิ์ สะอาด ใหม่ สดใส
สีแดง ทำให้เกิดความรู้สึกตื่นเต้น เร้าใจ
สีม่วง ทำให้เกิดความรู้สึกเศร้า ลึกลับ
สีนำเงิน ทำให้เกิดความรู้สึกสงบ เงียบขรึม
สีเหลือง ทำให้เกิดความรู้สึกสดชื่นรื่นเริง
สีชมพู ทำให้เกิดความรู้สึกนุ่มนวล อ่อนโยน
........5.3
การเขียนภาพการ์ตูน
........5.4
การออกแบบตัวอักษรหัวเรื่อง
ลักษณะของตัวอักษรไทย นักเรียนควรจะศึกษารูปแบบลักษณะของตัวอักษรภาษาไทย ซึ่งแบ่งได้เป็น 4 รูปแบบ คือ

1. รูปแบบทางราชการ ได้แก่ ตัวอักษรที่มีลักษณะแบบเรียบ ๆ อ่านง่าย นิยมใช้กันมากโดยเฉพาะงานที่เกี่ยวกับทางราชการ องค์การต่าง ๆ ใช้ในการพิมพ์หนังสือเรียน เป็นแบบที่เรียบร้อยแสดงถึงความเป็นระเบียบแบบแผนของความเป็นไทย ลักษณะของตัวอักษรจะเป็นหัวกลม

2. รูปแบบอาลักษณ์ หมายถึง แบบตัวอักษรที่ใช้ในราชสำนักมาแต่โบราณ นับแต่พระบรมราชโองการ เอกสารทางราชการ หรือการจารึกเอกสารสำคัญ เช่นรัฐธรรมนูญ งานเกียรติยศต่าง ๆ

3. รูปแบบสมเด็จกรมพระนริศฯ หมายถึง ลักษณะตัวอักษรที่สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เป็นผู้คิดรูปแบบขึ้น ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันมาก เพราะเป็นแบบที่ใช้เขียนได้อย่างรวดเร็ว สะดวก และเหมาะสมกับการเขียนด้วยปากกา สปีดบอลล์ พู่กันแบน และสีเมจิกชนิดปลายตัด หรือที่เรียกว่า อักษรหัวตัด

4. รูปแบบประดิษฐ์ หมายถึง รูปแบบตัวอักษรที่เกิดจากการออกแบบสร้างสรรค์เพื่อนำไปใช้ให้เหมาะสมกับงานประเภทต่าง ๆ เช่น งานออกแบบโฆษณา หัวเรื่องหนังสือ ฯลฯ ซึ่งออกแบบให้เป็นแบบเหลี่ยม แบบวงกลม แบบโค้ง และแบบอื่น ๆ ตามความเหมาะสม
ความหมายและคุณค่าและประโยชน์ของสื่อราคาเยาสื่อราคาเยานอกจากจะหมายถึง สื่อที่มีราคาถูกแล้วยังหมายถึงสื่อต่าง ๆ ที่มีอยู่ตามธรรมชาติไม่ต้องซื้อหาด้วยราคาแพง สิ่งที่ครูคิดประดิษฐ์ขึ้นด้วยวัสดุราคาถูก หรือหาได้ง่าย รวมถึงสื่อสิ่งของได้เปล่าจากการแจกจ่ายเผยแพร่ของหน่วยงาน
1. สิ่งที่มีอยู่แล้วในท้องถิ่น
2. สื่อราคาเยาที่ครูคิดประดิษฐ์ขึ้น
หลักการออกแบบและการสร้างสื่อราคาเยา
ตัวอย่างการเลือกสื่อการสอนที่พบเห็นได้เสมอ เช่นครูสอนคณิตศาสตร์เกี่ยวกับการนับจำนวน การบวก การลบ และต้องการวัสดุเป็นชิ้น ๆ ก้อน ๆ จำนวนหนึ่ง เพื่อให้นักเรียนได้ลงมือนับจำนวน แทนที่ครูจะนึกถึงก้อนดิน หิน หรือวัสดุอื่นอีกมาก ที่หาได้ไม่ยากในท้องถิ่น มาให้นักเรียนนับ แต่ครูกลับนึกถึงก้อนแม่เหล็กเป็นอันดับแรก และพยายามเรียกร้องให้มีการจัดซื้อกระดานแม่เหล็กมาใช้สอนนับจำนวน กรณีเช่นนี้เราได้นับจำนวนก้อนหินดูจะก่อให้เกิดการเรียนรู้ได้มากกว่าการนับชิ้นส่วนบนกระดานแม่เหล็กเสียอีก ถ้าก้อนหินหาได้ง่ายนักเรียนทุกคนสามารถหามาได้ง่าย เปิดโอกาสให้นักเรียนมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่
วัสดุกับเทคนิคการออกแบบ
วัสดุการสอน หมายถึงวัสดุทุกสิ่งทุกอย่าง ที่ครูพึงหามาใช้ประกอบการเรียนการสอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิ่งที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น ซึ่งครูผู้สอนส่วนหนึ่งมักจะมองข้ามไป เมื่อนึกถึงวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการเรียนการสอนสักเรื่องหนึ่ง ก็มักจะนึกถึงเฉพาะสื่อสำเร็จรูป จำพวกรูปภาพ แผนภูมิสไลด์ ที่มีผลิตขายเป็นธุรกิจการค้า ราคาค่อนข้างสูง สิ่งของที่หาได้ง่ายสำหรับการสอนบางเนื้อหา เช่น ใบไม้ ก้อนหิน ดิน ทราย บางครั้งมีคุณค่ายิ่งกว่าสื่อข้างต้นเสียอีก ถ้ารู้จักนำมาใช้อย่างเหมาะสมเพราะสิ่งเหล่านี้เป็นของจริง ซึ่งเรายอมรับกันว่ามีคุณค่าสูงสุด สำหรับการเรียนการสอน
การประเมินสื่อการเรียนการสอนราคาเยา
1. ความจำเป็นด้านเศรษฐกิจของชาติ
2. ฐานะการเงินของโรงเรียน
3. วัสดุอุปกรณ์สำเร็จรูปมีราคาสูง
4. สื่อสำเร็จรูปไม่สอดคล้องกับสภาพชีวิตและสังคม
5 คุณสมบัติของสื่อที่จะส่งผลต่อการเรียนรู้


หน่วยที่ 7 การผลิตสื่อการเรียนการสอนด้วยคอมพิวเตอร์
........7.1 คอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI)
คอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI) หมายถึง สื่อการเรียนการสอนทางคอมพิวเตอร์รูปแบบหนึ่ง ซึ่งใช้ความสามารถของคอมพิวเตอร์ในการนำเสนอสื่อประสมอันได้แก่ ข้อความ ภาพนิ่ง กราฟฟิก แผนภูมิ กราฟ วิดีทัศน์ ภาพเคลื่อนไหว และเสียง เพื่อถ่ายทอดเนื้อหาบทเรียน หรือองค์ความรู้ในลักษณะที่ ใกล้เคียงกับการสอนจริงในห้องเรียนมากที่สุด
........
7.2 การใช้เครือข่ายเพื่อการเรียนการสอน
ดังนั้น “สื่อสิ่งพิมพ์” จึงมีความหมายว่า “สิ่งที่พิมพ์ขึ้น ไม่ว่าจะเป็นแผ่นกระดาษหรือวัตถุใด ๆ ด้วยวิธีการต่าง ๆ อันเกิดเป็นชิ้นงานที่มีลักษณะเหมือน ต้นฉบับขึ้นหลายสำเนาในปริมาณมากเพื่อเป็นสิ่งที่ทำการติดต่อ หรือชักนำให้บุคคลอื่นได้เห็นหรือทราบ ข้อความต่าง ๆ”
........8.2
ประเภทของสื่อสิ่งพิมพ์
........8.3
ระบบการพิมพ์
ระบบการพิมพ์
ในโลกนี้มีอยู่หลายอย่างค่ะ แต่ที่จะแนะนำนี่เป็นระบบที่นิยมใช้ในบ้านเรา
1. ระบบออฟเซ็ต
2. ระบบซิลค์สกรีน
...............................................................................................................................

การทำ Burnt Picture ใน Photoshop


เรากำลังจะเผารูปนี้เล่นกัน รูปที่เหมาะสมจะเอามาทำในหัวข้อนี้นั้น ควรจะเป็นรูปที่มีสีขาวๆ หรือไม่ก็สีสดๆ จากที่ดิฉันทดลองทำปรากฏว่า รูปที่มีสีทึมๆจะไม่สวยเท่าที่ควร


เริ่มลงมือทำโดยการใช้เครื่องมือ Lasso ลากไปรอบๆรูป การเลือกนั้นพยายามเลือกให้เส้นคดไปคดมาเหมือนกับโดนไฟลามจริงๆที่สุด ส่วนที่เราเลือกก็คือส่วนที่ไม่ต้องการให้ไหม้ไฟนั่นเอง


เมื่อเลือกส่วนที่ต้องการให้ถูกไหม้เสร็จแล้ว ต่อไปจะทำให้ขอบของรูปคดไปคดมามากขึ้น ทำโดยกดปุ่ม ที่อยู่แถวๆด้านล่างของ Tools bar เพื่อเปลี่ยนไปใช้ Quickmask Mode และใช้คำสั่ง Menu > Filter > Pixellate > Crystallize... ปรับค่าต่างๆดังรูป


เมื่อทำเสร็จจะได้รูปลักษณะอย่างนี้

ต่อจากนั้นเราจะลบส่วนที่ไม่ต้องการออก ก่อนอื่นให้กดปุ่ม เพื่อกลับมาที่ Standard Mode อีกครั้ง แล้ว Double Click ที่ Layer Background แล้วเปลี่ยนชื่อให้เป็น Layer 0 เพื่อที่สามารถลบส่วนที่ไม่ต้องการออกไปได้


ถึงขั้นตอนนี้อย่าเพิ่งทำ Selection หายไปซะก่อน ให้กด Shift+Ctrl+I เพื่อสลับ Selection ไปเลือกส่วนที่เราไม่ต้องการ จากนั้นกดปุ่ม Delete เพื่อลบมันออกไป


ถึงตอนนี้เรากำลังจะทำขอบของรูปให้เป็นสีดำๆเหมือนรอยไหม้ เริ่มที่กด เพื่อกลับไปที่ Quickmask Mode อีกครั้งนึง ใช้คำสั่ง Menu > Filter > Others > Minimum... เพื่อขยายขอบของ Selection ให้ลึกเข้ามาในรูป แล้วตามด้วยคำสั่ง Menu > Filter > Blur > Guassian Blur... ปรับค่าต่างๆดังแสดง

ถ้าทำขั้นตอนต่างๆถูกต้อง ผลลัพธ์จะเหมือนในรูปนี้


กลับมาใน Standard Mode อีกครั้ง


ใช้คำสั่ง Menu > Image > Adjust > Hue/Saturation... ปรับค่าต่างๆดังรูป แต่ค่าเหล่านี้อาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความพอใจ


และเมื่อทำเสร็จ ก็สามารถ Export ไปเป็น Transparent GIF หรือจะนำ Background อื่นๆมาวางด้านหลังก็ได้เช่นเดียวกัน
.......................................................................................................

Tool เครื่องมือต่างๆ ใน Photoshop

.....Tools เป็นเครื่องมือที่ใช้ใน photoshop สามารถกำหนด ป้อนและแสดงด้วยคำสั่ง windows > show/hide Tools ปุ่มบน Tools บางอัน มีรูปภาพสามเหลี่ยมอันเล็กๆอยู่ด้านล่างขวา เมื่อเรากดเม้าส์ค้างบนปุ้มนั้นจะมีเครื่องมือที่ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มเดียวกันออกมา สำหรับเครื่องมือต่างๆ มีการใช้ดังนี้

สร้างเส้น selection เป็นรูปสี่เหลี่ยม (ถ้ากดคีย์ shift ค้างไว้ จะได้ selection เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส

สร้างเส้น selection เป็นรูปวงรี (ถ้ากดคีย์ shift ค้างไว้ จะได้ selection เป็นรูปวงกลม)

สร้างเส้น selection เป็นเส้นตรงในแนวนอน มีความกว้าง 0.5-1 pixel มักใช้ในการจัดตำแหน่งรูป (Align)

สร้างเส้น selection เป็นเส้นตรงในแนวตั้ง มีความกว้าง 0.5-1 pixel มักใช้ในการจัดตำแหน่งรูป (Align)

ตัดเอาเฉพาะส่วนที่อยู่ในเส้น Crop เท่านั้น
เลื่อน Layer หรือส่วนที่ select ไว้



นิทานเรื่อง ราชสีห์กับหนู (THE LION AND THE MOUSE)


Once upon a time there was a lion
who was hunting for food in the forest

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ยั้งมีสิงโคตัวหนึ่งเดินออกหาอาหารอยู่ในป่า

Until afternoon he was tired and sleepy

จนเวลาบ่าย มันรู้สึกเหนื่อยและง่วงนอน




So he slept under a tree

สิงโตจึงหลบไปนอนใต้ต้นไม้

A little mouse came and ran on the lion is back not knowing that it disturbed the lion

ในขณะนั้นมีหนูตัวเล็กๆ ตัวหนึ่งวิ่งผ่านมาบนหลังของสิงโต โดยที่มันไม่รู้





The lion woke up and was angry

สิงโตพลันรู้สึกตัวตื่นขึ้นด้วยความโกรธ

ส่วนเรื่องจะดำเนินต่อไปอย่างไรติดตามอ่านได้ที่ web ของ อัญชลี และนิภาพร จ้า

................................................................................